Glikogen jest złożonym węglowodanem składającym się z cząsteczek glukozy połączonych łańcuchem.
Synteza glikogenu (glikogenezy) następuje w ciągu 1-2 godzin po spożyciu pokarmów zawierających węglowodany. Najbardziej intensywna synteza glikogenu zachodzi w wątrobie. Ponadto, glikogen jest syntetyzowany w mięśniach szkieletowych.
Jedna cząsteczka glikogenu zawiera około miliona resztek glukozy. Fakt ten sugeruje, że organizm wydaje znaczne ilości energii na produkcję glikogenu.
Rozkład glikogenu (glikogenoliza) występuje w okresach między posiłkami. W tym momencie wątroba rozkłada w niej glikogen z pewną prędkością, co pozwala organizmowi utrzymać stężenie glukozy we krwi na stałym poziomie.
Glukoza jest głównym materiałem energetycznym dla ciała, wspierającym jego podstawowe funkcje. Wątroba magazynuje glukozę w postaci glikogenu, nie tyle ze względu na jego potrzeby, co w celu zapewnienia przepływu glukozy do innych tkanek - głównie czerwonych krwinek i mózgu.
Jak wspomniano powyżej, komórki mięśniowe, takie jak komórki wątroby, są również w stanie przekształcić glukozę w glikogen. Jednak glikogen zawarty w mięśniach jest wydawany tylko na pracę mięśni. Innymi słowy, glikogen mięśniowy pozostaje źródłem glukozy tylko dla samej komórki, podczas gdy glikogen przechowywany w wątrobie, po przetworzeniu na glukozę, wydaje się na odżywianie całego organizmu, a co najważniejsze, na utrzymanie właściwego stężenia glukozy we krwi.
Synteza i rozkład glikogenu są regulowane przez układ nerwowy i hormony. Są to dwa oddzielne procesy zachodzące na różne sposoby. Jak już zbadaliśmy, główną rolą glikogenu jest regulacja stężenia glukozy we krwi, a także tworzenie tej rezerwy glukozy, która jest niezbędna do intensywnej pracy mięśni.