Terapia fotodynamiczna
Terapia fotodynamiczna (PDT) to metoda leczenia stosowana głównie w leczeniu nowotworów złośliwych, a także niektórych chorób dermatologicznych i zakaźnych. Obecnie wciąż znajduje się na etapie badań klinicznych, rozwoju i doskonalenia, ale jest aktywnie i skutecznie wykorzystywany zarówno za granicą, jak i w naszym kraju.
Metoda terapii fotodynamicznej w onkologii
PDT w leczeniu raka jest stosunkowo niedrogą, delikatną i skuteczną metodą, która pozwala pozbyć się różnych typów złośliwych nowotworów - pierwotnych, nawracających, przerzutowych. Mianowicie terapia fotodynamiczna jest wskazana dla:
- czerniak rak skóry;
- nowotwory warg, ust, uszu, powiek;
- rak płuc, oskrzeli, tchawicy;
- złośliwe guzy szyjki macicy, sromu, piersi, przełyku, żołądka, pęcherza moczowego itp.
Metoda opiera się na destrukcji komórek nowotworowych z powodu wpływu reaktywnych form tlenu, które powstają podczas reakcji fotochemicznej. Niezbędnymi składnikami tej reakcji są światło o pewnej długości fali (czerwonej), tlenu, która jest zawsze obecna w tkankach ciała, a także substancji specjalnych - fotosensybilizatorów.
Fotouczulacze są światłoczułymi substancjami, które potrafią wyczuwać i przekazywać energię świetlną. Specjalne fotouczulacze wstrzykuje się do organizmu pacjenta (dożylnie, aplikacyjnie, doustnie) i selektywnie gromadzą się w komórkach rakowych, a praktycznie nie pozostają w zdrowych komórkach.
Następnie, pod wpływem światła, tlen w tkankach rakowych przechodzi w specjalny stan aktywny, w którym zaczyna destrukcyjnie oddziaływać na wewnętrzne struktury komórek nowotworowych. Jako źródło światła stosuje się zwykle instalacje laserowe, w związku z czym występuje śmierć guza. Ten proces trwa około 2 - 3 tygodni. Terapia fotodynamiczna może być połączona z radioterapią lub chemioterapią, a także z metodami chirurgicznymi, które pozwalają osiągnąć znaczące wyniki w leczeniu raka.
Istnieje terapia fotodynamiczna w onkologii i niektóre przeciwwskazania:
- patologia nerek i wątroby;
- Choroby sercowo-naczyniowe (stadium dekompensacji);
- ciąża i laktacja;
- nadwrażliwość na fotosensybilizator.
Terapia fotodynamiczna w stomatologii
Ostatnio PDT staje się coraz powszechniejsza w leczeniu chorób zębów i dziąseł, a mianowicie:
- zapalenie ozębnej ;
- zapalenie dziąseł;
- Alveolitis;
- zapalenie przebarwień;
- próchnica.
Za pomocą fotouczulacza i aktywacji za pomocą wiązki laserowej przeprowadzana jest dokładna dezynfekcja, która jest godną alternatywą dla antybiotyków w leczeniu miejscowych zakażeń.
Terapia fotodynamiczna w kosmetologii
Metoda terapii fotodynamicznej jest szeroko stosowana w leczeniu trądziku, a także w innych obszarach kosmetologii i dermatologii - w celu pozbycia się objawów trądziku różowatego, trądziku różowatego, przebarwień, fotostarzenia, rogowacenia, łuszczycy, bielactwa, grzybic.
Farby-fotouczulacze stosowane na skórze w problematycznych obszarach gromadzą się w uszkodzonych i starych komórkach (jak w strefach o największej energii). W wyniku reakcji fotochemicznych pod działaniem lasera następuje śmierć uszkodzonych komórek. Jednocześnie zabieg stymuluje podział komórek macierzystych warstwy podstawowej skóry w celu zastąpienia zniszczonych komórek, a także stymuluje produkcję kolagenu.
Terapia fotodynamiczna w okulistyce
Terapia fotodynamiczna jest rodzajem alternatywy dla chirurgii laserowej w leczeniu niektórych chorób oczu. W szczególności, poprzez ograniczenie wzrostu nieprawidłowych naczyń krwionośnych, ta metoda może zapobiec postępowi mokrej postaci zwyrodnienia siatkówki.
Terapia fotodynamiczna - efekty uboczne
Jedynym skutkiem ubocznym tej metody jest przejściowa nadmierna wrażliwość na światło. W związku z tym pacjenci po zabiegu PDT powinni przez pewien czas unikać słońca.